Θα έχετε αναρωτηθεί, πόσο αξιόπιστη είναι η παρακέντηση; Αξίζει να υποβληθώ σε αυτή τη διαδικασία; Αλήθεια, ποια είναι τα οφέλη συγκριτικά με άλλες μεθόδους βιοψίας; και άλλες ακόμα απορίες, ερωτήσεις ή ανησυχίες.
Μιλώντας για αξιοπιστία είναι γνωστό σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία ότι η FNA είναι αξιόπιστη μέθοδος διάγνωσης αρκεί να τηρούνται οι εξής προϋποθέσεις:
- Εμπειρία Κυτταρολόγου ώστε να μην θέτει μόνο υποψία αλλά και διάγνωση στο κυτταρολογικό υλικό
- Εμπειρία Ακτινοδιαγνώστη τόσο για τη διάγνωση της βλάβης όσο και για τη διαδικασία FNA
- Επαρκές υλικό
- Υπερηχοτομογράφος τελευταίας τεχνολογίας με σύγχρονες απεικονιστικές μεθόδους ώστε να εκτιμώνται σωστά τα υπερηχογραφικά κριτήρια της βλάβης και αυτή να είναι διακριτή για τη σωστή λήψη υλικού.
Οι παραπάνω προϋποθέσεις τηρούνται στο ακέραιο στο Ιατρείο Υπερήχων καθώς:
- Ο Κυτταρολόγος είναι διεθνούς φήμης και έχει τεράστια εμπειρία.
- Ο Ακτινοδιαγνώστης του ιατρείου διαθέτει την απαιτούμενη εμπειρία καθώς:
- κατέχει το μεταπτυχιακό τίτλο της επεμβατικής ακτινολογίας (με βαθμό άριστα) μετά από διετή εκπαίδευση,
- ήταν υπεύθυνος του τμήματος παρακεντήσεων FNA για 2χρόνια στην Euromedica Περιστερίου,
- είναι Επιμελητής του Ακτινολογικού σε Στρατιωτικό Νοσοκομείο με σχεδόν καθημερινή συμμετοχή στη διενέργεια FNA από το 2013.
- Ο Υπερηχοτομογράφος GE S7 με όλες τις σύγχρονες μεθόδους απεικόνισης (b mode, έγχρωμη απεικόνιση και ελαστογραφία) εγγυάται ώστε τόσο η διάγνωση όσο και η διαδικασία της παρακέντησης να πραγματοποιηθεί με ακρίβεια και αξιοπιστία.
Πότε η FNA προτείνεται ως μέθοδος βιοψίας; Η FNA είναι εφικτή εφόσον η βλάβη είναι μικρότερη των 3-4εκ σε βάθος. Στο ιατρείο μας υπάρχει η δυνατότητα λήψης του υλικού από πολύ μικρή βλάβη διαμέτρου 5-6 χιλιοστών.
Συχνά ο εξεταζόμενος ρωτά: θα πονέσω; Υπάρχουν επιπλοκές;
H βελόνη που χρησιμοποιείται είναι πιο λεπτή από αυτή που χρησιμοποιείται στην αιμοληψία με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ουσιαστικά αίσθημα πόνου. Είναι μία απόλυτα ασφαλής διαδικασία καθώς δεν υπάρχουν επιπλοκές (περιγράφονται βιβλιογραφικά: ήπιο άλγος τοπικά, ελάχιστο άλγος με αντανάκλαση στο σύστοιχο αυτί, σπάνια αιμάτωμα τοπικά). Όσες τυχόν επιπλοκές υπάρξουν, δεν χρήζουν ειδικής αντιμετώπισης πλην ήπιων αναλγητικών (παρακεταμόλη).
Μετά την παρακέντηση ο εξεταζόμενος μπορεί να επιστρέψει στις δραστηριότητες του άμεσα χωρίς κανένα πρόβλημα.
Ποια είναι τα οφέλη συγκριτικά με άλλες μεθόδους βιοψίας;
Προετοιμασία: Δεν απαιτείται κάποια προετοιμασία εκτός εάν ο εξεταζόμενος λαμβάνει αντιπηκτικά. Συνιστάται αποφυγή αντιπηκτικών (salospir ,ασπιρίνη, plavix κτλ.) για 48 ώρες πριν και μετά την FNA. Σε περίπτωση που ο εξεταζόμενος πρέπει να λαμβάνει συστηματικά αντιπηκτική αγωγή συνεννοείται με τον κλινικό ιατρό που τον παρακολουθεί προκειμένου να λάβει τις απαιτούμενες προφυλάξεις ή να τροποποιήσει την αντιπηκτική του αγωγή πριν τη διενέργεια της FNA.
Χρόνος: Η διαδικασία είναι σύντομη, μερικών λεπτών και ο εξεταζόμενος επιστρέφει άμεσα στις δραστηριότητές του κανονικά. Επίσης σε ελάχιστο χρόνο (λίγων ωρών) ο εξεταζόμενος λαμβάνει την κυτταρολογική απάντηση ώστε να μην παρατείνεται η αγωνία του.
Οικονομικά: Το κόστος της παρακέντησης είναι σαφώς μικρότερο σε σχέση με την ιστολογική βιοψία (core biopsy).
Θεραπευτικό όφελος: Είναι δυνατή η μείωση του μεγέθους των κύστεων μέσω της εκκενωτικής παρακέντησης.
Γενικά σύμφωνα με τα σύγχρονα βιβλιογραφικά δεδομένα η FNA αποτελεί την πλέον αξιόπιστη μέθοδο λήψης υλικού σε όζους θυρεοειδούς, σε βλάβες μαστού, σε λεμφαδένα, σε βλάβες σιελογόνου αδένα και σε μορφώματα τραχήλου.
Απαντάμε σε διάφορες απορίες
Λαμβάνω αντιπηκτικά. Χρειάζεται να προσέξω κάτι πριν ή και μετά την παρακέντηση;
Απαιτείται διακοπή των αντιπηκτικών τουλάχιστον 2-3 μέρες ή τροποποίηση της αγωγής πριν την παρακέντηση πάντα σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό του εξεταζομένου.
Πώς γίνεται η FNA ; Ποια είναι η διαδικασία παρακέντησης;
Σε FNA θυρεοειδούς: O εξεταζόμενος ξαπλώνει ύπτια με το λαιμό σε υπερέκταση. Τοποθετείται τοπικό αναισθητικό στο δέρμα χωρίς τη χρήση βελόνης. Στη συνέχεια ενημερώνεται ο εξεταζόμενος ότι θα του ζητηθεί για 3-5 δευτερόλεπτα να μην καταπιεί. Στη διάρκεια αυτή λαμβάνεται το υλικό από τον όζο του θυρεοειδούς με πολύ λεπτή βελόνη (πιο λεπτή από αυτής της αιμοληψίας). Σε όλη τη διάρκεια της παρακέντησης η βελόνη είναι υπερηχογραφικά ορατή ώστε να πραγματοποιηθεί η παρακέντηση με ασφάλεια και λαμβάνεται υλικό από διάφορες περιοχές του όζου και κυρίως από αυτές με τα πιο ύποπτα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται και 2η φορά. Μετά την παρακέντηση ο εξεταζόμενος δεν εμφανίζει καμιά ενόχληση και δεν απαιτείται αποφυγή δραστηριοτήτων.
Μπορεί ο όζος μετά την FNA να μεγαλώσει;
Δεν περιγράφεται βιβλιογραφικά να αυξάνεται ο όζος μετά την FNA. Αντίθετα μπορούμε σε περίπτωση που ο όζος είναι κυστικός να κάνουμε εκκενωτική παρακέντηση με αποτέλεσμα την μείωση αλλά όχι συνήθως την εξαφάνισή του.
Ποιος όζος ή λεμφαδένας πρέπει να παρακεντηθεί;
Μετά από λεπτομερή υπερηχογραφικό έλεγχο με βάση τα υπερηχογραφικά κριτήρια και με γνώμονα την ασφάλεια πάντα του εξεταζόμενου και πάντα σε συνεννόηση με τον κλινικό ιατρό επιλέγεται ποιος όζος ή λεμφαδένας θα παρακεντηθεί. Κριτήριο τις περισσότερες φορές δεν είναι το μέγεθος αλλά η υπερηχογραφική του εικόνα (υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά, ελαστογραφικός έλεγχος).
Έχω μικρό όζο<8χιλ στο θυρεοειδή αδένα. Μπορεί να παρακεντηθεί;
Μετά από 12ετή εμπειρία στη διενέργεια FNA συνήθως είναι εφικτή η παρακέντηση αυτών των όζων με μεγάλη επιτυχία στο Ιατρείο Υπερήχων .
Έχω πολλούς όζους στο θυρεοειδή και δεν μου έχει πει ο κλινικός ιατρός που με παρακολουθεί ποιον πρέπει να παρακεντήσω;
Μετά από το λεπτομερές υπερηχογράφημα που θα προηγηθεί της FNA, θα επιλεγεί προσεκτικά ο όζος ή οι όζοι που έχουν ύποπτα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά και χρήζουν κυτταρολογικό έλεγχο.
Η παρακέντηση μαστού έχει ένδειξη;
H συνεργασία με διεθνούς φήμης κυτταρολόγο με υψηλή εξειδίκευση στο μαστό επιτρέπει να χρησιμοποιούμε την FNA ως μέθοδο διάγνωσης σε βλάβες στο μαστό. Άλλωστε είναι γνωστό ότι η FNA εμφανίζει παρόμοια αξιοπιστία με την ιστολογική βιοψία (core biopsy) όπως επισημαίνεται και στην πρόσφατη βιβλιογραφία αρκεί να τηρούνται οι εξής προϋποθέσεις :
- ο κυτταρολόγος να έχει εμπειρία στη διάγνωση παθήσεων του μαστού,
- η βλάβη να είναι υπερηχογραφικά ορατή και
- το υλικό να είναι επαρκές.
Έτσι σε ελάχιστο χρόνο, ανώδυνα και αναίμακτα και με πολύ μικρότερο κόστος συγκριτικά με τις άλλες μεθόδους βιοψίας, η εξεταζόμενη έχει αξιόπιστη διάγνωση.
Η FNA λεμφαδένα έχει ένδειξη;
H συνεργασία με διεθνούς φήμης κυτταρολόγο με υψηλή εξειδίκευση στους λεμφαδένες μας επιτρέπει αξιόπιστα να χρησιμοποιούμε την FNA στο Ιατρείο Υπερήχων.
Είναι γνωστό ότι η FNA σε λεμφαδένα είναι αξιόπιστη μέθοδος:
- Στη διαφορική διάγνωση καλοήθους-αντιδραστικού/κακοήθους λεμφαδένα με ακρίβεια περίπου 100%,
- Στη διάγνωση κοκκιωματώδους λεμφαδενίτιδας (φυματίωση, σαρκοείδωση, τοξοπλάσμωση, Bartonella),
- Στη διαφορική διάγνωση Hodgkin /non Hodgkin λεμφώματος,
- Επίσης εξαιρετικά σημαντική είναι η συμβολή της FNA σε πολλές περιπτώσεις στη εντόπιση της πρωτοπαθούς νόσου σε μεταστατικό λεμφαδένα όπως σε:
- μελάνωμα, Ca ρινοφάρυγγα, πλακώδες Ca με όλους τους τύπους διαφοροποίησης, σε αδενοκαρκίνωμα, νευροενδοκρινείς όγκους, μικροκυτταρικό Ca, σεμίνωμα, ραβδομυοσάρκωμα, Ewing, ηπατοκυτταρικό Ca κα.
Έτσι ο εξεταζόμενος μπορεί μέσω της FNA όχι μόνο να πληροφορηθεί άμεσα εάν ένας λεμφαδένας είναι ύποπτος για κακοήθεια αλλά και στην περίπτωση που είναι διηθημένος να τεθεί η διάγνωση της πρωτοπαθούς νόσου μειώνοντας έτσι την ταλαιπωρία του με συχνά άσκοπες, χρονοβόρες και ακριβές εξετάσεις.